آخرین مطالب
امکانات وب
اشارهshy;ی قرآن به سبک زندگی
نخستین خطابِ خداوند به جامعه ایمانی، دربارهshy;ی سبک زندگی بود. در اینجا نمونهshy;ای از اشارهshy;ی قرآن به سبک زندگی را بیان می کنیم که نشان می دهد سبک زندگی در دین چقدر اهمیت دارد.
در قرآن حدود 85 خطاب <<یا أیُهَا الّذینَ آمَنوا>> وجود دارد که تماماً در مدینه نازل شده است. با اینکه در مکه نیز مؤمنین بوده اند، ولی گویا خطابِ <<یا أیُهَا الّذینَ آمَنوا>> به <<جامعهshy;ی>> ایمانی است و گروه مؤمنینِ مظلومِ تحت شکنجهshy;ی مکه که <<السابقون>>[5]هم بودند، شایستگی خطاب قرار گرفتن با عنوان <<یا أیُهَا الّذینَ آمَنوا>> را پیدا نمی کنند. برخی علما می گویند دلیلش این بود که حاکمیت دینی در مکه نبوده است. صاحب المیزان علامه طباطبایی می فرمایند که معنای <<یا أیُهَا الّذینَ آمَنوا>> با خطابِ <<مؤمنون>>، یا <<اَلّذینَ یؤمِنون>> متفاوت است. <<یا أیُهَا الّذینَ آمَنوا>> خطابی است که دلالت بر احترام فوقshy;العاده به گروهی از مؤمنین دارد لذا این یک خطاب برجسته است و بارِ روانیِ مثبت ویژه ای دارد و هر کسی که ایمان بیاورد را شامل نمی شود.
در اولین سورهshy;ی مدنی قرآن یعنی سوره بقره می بینیم که اولین خطابِ <<یا أیُهَا الّذینَ آمَنوا>> مربوط به یک سبک رفتاری است نه یک اخلاق و عقیده یا علاقه، آن هم رفتاری که غیرعبادی و غیر حقوقی است و خداوند متعال اولاً آن را به عنوان یک <<سبک>> مورد نقد قرار می دهد و ثانیاً به زیبایی و عدم زیباییِ آن توجه دارد. خداوند در این آیه می فرماید: <<يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَقُولُوا راعِنا وَ قُولُوا انْظُرْنا وَ اسْمَعُوا وَ لِلْكافِرينَ عَذابٌ أَليمٌ>>[6].
برای اینکه معلوم شود این آیه به سبک رفتار مربوط می شود (که سبک گفتار نیز بخشی از سبک رفتار است) باید به تاریخ مراجعه کنیم تا ببینیم شأن نزول این آیه چه بوده است. در آن زمان یهودی ها در بین خودشان اصطلاحی داشتند که در میان مردم مدینه رواج نداشته است و آن هم اینکه وقتی می خواستند با طعنه و ناسزا به کسی بگویند <<صبر کن>> از عبارت <<راعنا>> استفاده می کردند و مفسرین گفته اند که ناسزا یا نفرین تلقی می شد. بنابراین وقتی پیامبرصلیshy;اللهshy;علیهshy;وآلهمطلبی را سریعاً بیان می فرمودند و مردم متوجه نمی شدند و می خواستند به پیامبرصلیshy;اللهshy;علیهshy;وآلهبگویند <<صبر کنید، ما متوجه نشدیم>> از همین عبارت یهودیان، <<راعنا>> استفاده می کردند و مقصودِ بدی نیز از این سخن نداشتند. اما وقتی یهودیان در برابر پیامبرصلیshy;اللهshy;علیهshy;وآلهاین کلمه را به کار می بردند، بین خودشان (در دلشان) می خندیدند چون از این کلمه معنای بدی برداشت می کردند و به نوعی طعنه می زدند. به همین دلیل آیهshy;ی فوق نازل شد تا مردم مدینه و مسلمانان از این کلمه استفاده نکنند. این آیه نشان می دهد که خداوند به جزئیات رفتاری در مصداق گفتار -که مصداقی برای سبک زندگی محسوب می شود- چقدر اهمیت می دهد.
پروردگار مهربان، ذره ای اهانت به اولیاءالله را تحمل نمی کند. لذا در روایت آمده است که به همهshy;ی مردم احترام بگذار، مبادا در بینِ مردم یک نفر از اولیای خدا باشد که تو او را نشناسی و به او بی حرمتی کنی. <<إِنَّ اللَّهَ أَخْفَى وَلِيَّهُ فِي عِبَادِهِ فَلَا تَسْتَصْغِرَنَّ عَبْداً مِنْ عَبِيدِ اللَّهِ فَرُبَّمَا يَكُونُ وَلِيَّهُ وَ أَنْتَ لَا تَعْلَم>>[7]. از سویی ائمه اطهارعلیهمshy;السلامنیز در برخورد با مردم و بیshy;حرمتیshy;ها خیلی کوتاه می آمدند و سعی میshy;کردند که رفتار زشت و اشتباه مردم را با نفرین پاسخ ندهند زیرا از عواقب آن نفرین با خبر بودند.[8]
___________________________________________________
پی نوشت ها
[5]توبه/100.
[6]بقره/104.
[7]الخصال/ج1/ص209
[8]فرزند مرحوم شاهshy;آبادی استاد حضرت امام خمینیرهنقل می کند که روزی یک سرهنگ رژیم طاغوت در حمام عمومی زبان به طعن و تمسخر مرحوم شاه آبادی گشود و به ایشان اهانت کرد. مرحوم شاه آبادی از این کار او خیلی ناراحت شدند اما چیزی نگفتند و به راه خودشان ادامه دادند. فردای آن روز مرحوم شاه آبادی در هنگام تدریس، صدای عده ای که جنازه ای را حمل می کردند شنیدند. پرسیدند: چه خبر شده است؟ اطرافیان جواب دادند: آن سرهنگی که دیروز به شما اهانت کرد، وقتی از حمام بیرون آمد، سر زبانش تاول زد و درد آن هر لحظه بیشshy;تر شد و معالجه دکترها هم سودی نبخشید و در کمتر از 24 ساعت از دنیا رفت. بعدها مرحوم شاه آبادی هرگاه یاد این قضیه می افتادند، متأثر و ناراحت می شدند و می فرمودند: <<ای کاش آن روز در حمام به او پرخاش می کردم و ناراحتی خود را بروز می دادم تا گرفتار نشود.>>/ کتاب عارف کامل/ص20.
برچسب : نویسنده : asabke-zendegiic بازدید : 112